Grischun, 19avel tschientaner

Talas lampas dad ieli radundas, pervia da lur furma era numnadas «lampas da lentiglia», vegnivan utilisadas en il 19avel tschientaner en minieras e per la construcziun da tunnels. Dasperas faschev'ins diever adina pli savens era da lampas da gas, cherosin u carbid. Quellas devan ina glisch pli ferma che lampas cun flomma averta sco noss exponat.

Noss object regorda als temps ch'ins explotava en il Grischun anc metals e minerals: arom, fier, zin, mangan, plum ubain er argient. Al Calanda da Tumein tschertgav'ins perfin aur, però savens cun pauc profit. En il decurs dal 19avel tschientaner è l'industria da minieras vegnida abandunada.